ژنراتور وسیله ای است که انرژی مکانیکی به دست آمده از منبع بیرونی را به انرژی الکتریکی بعنوان خروجی تبدیل می کند. ژنراتورها دارای اجزای زیادی از جمله سیم پیچی ها، استاتور، روتور، بدنه و … می باشند و با توجه به اینکه ممکن است هریک از اجزای ژنراتور دچار عیب شود،خطا ها و حفاظت های مختلفی برای آن پیش بینی شده است. عملکرد دیزل ژنراتور در اثر بروز انواع خطا متفاوت می باشد. در برخی مواقع دستگاه تنها یک هشدار می دهد اما در برخی مواقع خاموش می شود.
انواع خطا ها در دیزل ژنراتور
خطاهایی که در داخل ژنراتور ممکن است اتفاق بیفتد، میتوان به دو دستهی منطقهای تقسیم کرد که عبارتند از: خطاهای استاتور و خطاهای روتور.
الف-خطاهایی که در سیم پیچ استاتور پیش میآید عبارتند از:
۱ -اتصال بین دو فاز
۲ -اتصال حلقه
۳ – اتصال زمین و اتصال زمین دوبل
ب- خطاهایی که در روتور پیش میآیند عبارتند از:
۱ -اتصال زمین
۲ -اتصال حلقه یا اتصال زمین دوبل
۳ -قطع شدگی (قطع تحریک)
عوامل خارجی که سبب خطا در داخل ژنراتور میشود نیز به دو دسته تقسیم میشود. یکی عواملی که در شبکهی برق پیش میآید، و دیگری عواملی که در قسمت گردانندهی روتور ژنراتور پیش میآید و مستقیما به روی ژنراتور موثر است.
الف-عواملی که در شبکه پیش میاید عبارتند از:
۱ -اتصال کوتاه در شبکه (به ویژه در اتصال مستقیم ژنراتور به شین)
۲ -بار نامتعادل
۳ -ازدیاد ولتاژ در اثر برداشت غیر مترقبه و پیش بینی نشدهی قسمت بزرگی از بار ژنراتور.
ب-خطاهایی که در وسیلهی گردانندهی روتور ژنراتور پیش میاید عبارتند از:
۱ – خراب شدن توربین
۲ -قطع بخار
در ضمن باید دانست که تنها قطع ژنراتور از شبکهی برق، در موقع بروز خطا کافی نیست؛ بلکه باید انرژی که سبب اتصالی و خطا شده است نیز از میان برداشته شود. دستگاه هایی که باید در موقع قطع ژنراتور به کار افتد عبارتند از:
۱ – دستگاه برداشت تحریک
۲ -دستگاه خاموش کنندهی جرقه (دستگاه آتش نشانی)
حفاظت ژنراتور در برابر انواع خطا ها
حفاظت قسمت مکانیکی ژنراتور مثل دستگاه تنظیم درجه حرارت یاتاقانها و تنظیم هوای خنک کننده و تمیز و یا هیدروژن، مربوط به حفاظت الکتریکی ژنراتور نمیباشد، گرچه اغلب عدم کار صحیح این دستگاهها نیز باعث قطع ژنراتور میشود.
حفاظت در مقابل خطاهای داخلی به وسیلهی دستگاههای حفاظتی زیر انجام میشود:
۱ -رلهی دیفرانسیل برای تشخیص اتصال دو فاز مختلف در ژنراتور
۲ -رلهی اتصال حلقه برای تشخیص اتصال حلقه در یک فاز روتور
۲ -رلهی اتصال زمین برای حفاظت ژنراتور در مقابل اتصال زمین سیم پیچی استاتور
۴ -رلهی توان متقابل برای حفاظت کلی ژنراتورهای کوچک
حفاظت در برابر عوامل خارجی به وسیلهی دستگاه های حفاظتی زیر انجام میشود:
۱ -رلهی حرارتی برای حفاظت در مقابل بار زیاد
۲ -رلهی جریان زیاد برای حفاظت در مقابل اتصال کوتاه
۳ -رلهی ولتاژ زیاد برای حفاظت در برابر ولتاژ زیاد غیر مجاز
۴ -رلهی بارنامتعادل برای حفاظت در برابر بار نامتعادل غیر مجاز
۵ -رلهی برگشت وات برای جلوگیری از حالت موتوری شدن ژنراتور
عملکرد دیزل ژنراتور در برابر انواع خطا ها
عملکرد دیزل ژنراتور در اثر انواع خطاها به چند دسته تقسیم بندی میشود که در زیر به این خطاها و عملکرد دیزل ژنراتور در مواجه با آن ها اشاره کرده ایم:
خطا Warning (WRN) :
همان طور که گفتیم عملکرد دیزل ژنراتور در اثر انواع خطا متفاوت می باشد. در اثر این نوع خطا کنترلر صرفا آلارم زده و تنها یک هشدار می دهد و اجازه می دهد دیزل ژنراتور به کار خود ادامه دهد.
خطا Shut Down (SD) :
کنترلر پس از دریافت این نوع خطا، بلافاصله فرمان خاموش شدن دیزل ژنراتور را صادر می کند. بدین معنی که ژنراتور در هر وضعیتی که باشد کلید GCB باز شده و دیزل ژنراتور خاموش می شود. تا از خسارت های احتمالی جلوگیری شود.
خطا Breaker Open and Cooldown (BOC) :
در این نوع خطا نیازی به خاموش شدن سریع دستگاه نیست. این خطا معمولا از سمت بار و خارج از ژنراتور بوجود می آید (مانند اضافه بار ). در این حالت، کنترلر در مرحله اول کلید ژنراتور را باز می کند. بعد از سپری شدن مراحل استاندارد و خنک شدن، دیزل ژنراتور را خاموش می کند.
برای مشاهده مقالات و پروژه های بیشتر ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.