باتری دستگاهی است که انرژی شیمیایی را به انرژی الکتریسیته تبدیل کرده و منبع و مخزن برق برای راه اندازی و استارت تمام موتورهای دیزل، موتورهای بنزینی و من جمله دستگاه دیزل ژنراتور می باشد. باتریها وظیفه تامین توان جهت استارت دیزل ژنراتور را به عهده دارند.
اهمیت باتری دیزل ژنراتور وقتی برجسته تر می گردد که باتری دیزل ژنراتور به غیر از استارت اولیه دستگاه, وظیفه تامین برق برد های الکترونیکی (PLC) تابلو دیزل ژنراتور که وظیفه کنترل دیجیتالی اجزائ مختلف دستگاه دیزل ژنراتور را بعهده دارند .
برای انتخاب باتری مناسب جهت دیزل ژنراتور باید به مواردی نظیر بزرگی و کوچکی دیزل ژنراتور و جریانی که استارت دیزل ژنراتور خواهد کشید ،دمای محیط کار دیزل ژنراتور، تعداد دفعاتی که دستگاه استارت خواهد خورد و ….. توجه نمود.
انواع باتری دیزل ژنراتور
باتری های رایج و مورد استفاده در دیزل ژنراتور ها به انواع زیر تقسیم می شوند:
- باتری اتمی (Nickel Cadmium)
- باتری اسیدی (Lead Acid )
باتری های اتمی ( نیکل کادمیم):
باطری نیکل کادمیم که به اختصار NiCd یا NiCad نامیده می شود نوعی باتری با قابلیت شارژ مجدد است که در آن از اکسید نیکل و کادمیم فلزی به عنوان الکترود استفاده می شود. این نوع از باتری ها دارای دو نوع Sealed NiCd و Vented NiCd می باشند.
باتری های اسیدی:
باطری های اسید سرب در سال 1859 توسط یک فیزیکدان فرانسوی بنام گاستون اختراع شد. این باتری، قدیمی ترین باتری قابل شارژ است.با اینکه نسبت انرژی به وزن و همچنین نسبت انرژی به حجم این نوع باتری ها پایین است،اما توانایی آن در تامین جریان بالاست.به این معنی که سلول یک نسبت توان به وزن بالایی را در خود نگه می دارد.
این ویژگی در کنار قیمت پایین آن،میزان استفاده از این نوع باتری را بخاطر فراهم کردن مقدار بالای جریان بخصوص برای استارت اتوماتیک تجهیزاتی چون دیزل ژنراتور ها،افزایش داده است.از این باتری ها علاوه بر استارت و راه اندازی دیزل ژنراتور ها،در سیستم های الکتریکی خانگی و مراکز مخابراتی،زیر دریایی های هسته ای،مراکز انفورماتیک و … استفاده می گردد.
تفاوت بین باتری های اسیدی و اتمی:
تفاوت این دو باتری در جنس صفحات باتری می باشد.باتری های اتمی دیزل ژنراتور که در ایران به اشتباه به نام باتری خشک یاد می کنند که در داخل آن اسید وجود ندارد که این تصور اشتباه می باشد. در داخل باتری های اتمی اسید یا الکترولیت وجود دارد و به دلیل جنس و نوع صفحات باتری ، الکترولیت یا اسید باتری کاهش پیدا نمی کند و نیاز به چک کردن اسید آن نیست و یکی از مزیت های استفاده باتری اتمی نسبت به باتری اسیدی می باشد. در دیزل ژنراتور ها با توجه دلایل ذکر شده معمولاً از باتری های اتمی استفاده می شود.
بطور کلی در گذشته باتری مورد استفاده در دیزل ژنراتور ها از نوع باتری اسیدی بوده و در حال حاضر برای باتری دیزل ژنراتور از نوع اتمی استفاده می کنند.
باتریهای اسیدی دارای کارایی مناسب و کافی بوده و نسبت به باتری های دیگر از نظر اقتصادی مقرون بصرفه می باشد. اگر چه باتری های نیکل کادمیم گرانتر از باتریهای اسیدی می باشند ولیکن نیاز به نگهداری کمتر داشته و دارای عمر مفید بیشتری میباشند.
باتری ها بسته به نوع استفاده به صورت سری یا موازی به یکدیگر متصل می شوند. باتری مورد استفاده در دیزل ژنراتور (در توان های بالا) به صورت سری متصل شده تا آمپر دستگاه را تامین نماید.
اجزای باتری دیزل ژنراتور
- جعبه باطری از جنس پلاستیک ،کائوچو یا پلی پروپلین
- صفحات داخلی از جنس سرب، دی اکسید سرب و صفحات عایق
- در پوش باتری از جنس پلاستیک و یا کائوچو همراه با سوراخ جهت خروج گاز های تولید شده
- محلول الکترولیت باطری از ترکیب آب مقطر و اسید سولفوریک رقیق
که عملکرد کلی اجزای فوق با همدیگر تولید برق DC مورد نیاز استارت دیزل برای راه اندازی و روشن کردن دستگاه دیزل ژنراتور می باشد .
روش های نگهداری باتری دیزل ژنراتور
- باتری باید مرتباً در حالت شارژ (پر شدن) و دشارژ (خالی شدن) باشد تا از عمر مفید باتری دیزل ژنراتور کاسته نشود .
- قطب های مثبت و منفی باتری دیزل ژنراتور را با برس تمیز کرده و ضمن محکم بستن سر باتری کابلها به آنها جهت جلوگیری از سولفاته شدن گریس کاری شود .
- در دیزل ژنراتور اضطراری حتما از باتری شارژر اتوماتیک استفاده کنید تا ضمن کاملا شارژ نگه داشتن باتری دیزل ژنراتور، طول عمر باتری را نیز افزایش دهد.
- از باتری بیش از توان و حد کار نکشید مثلا استارت زدن های طولانی هنگام معیوب بودن دیزل ژنراتور.
- در صورت کم شدن محلول الکترولیت باتری دیزل ژنراتور،به مقدار لازم بهخانه های ان آب مقطر اضافه کنید . از ریختن آب اسید و آب غیر مقطر در باتری دیزل ژنراتور اجتناب کنید زیرا باعث خرابی زودرس باتری می شوند .
- از روشن کردن هرگونه شعله در اطراف باتری دیزل ژنراتور خودداری کنید چراکه گازهای خروجی از باتری دیزل ژنراتور قابل انفجار می باشد همچنین یاد آوری می گردد از استنشاق گازهای خروجی باتری دیزل ژنراتور نیز خودداری کنید زیرا این گازها برای دستگاه تنفسی انسان و ریه ها مضر است.
- در صورت عدم شارژ باتری توسط دینام به علت معیوب بودن دینام و یا شارژ بیش از حد باتری دیزل ژنراتور بعلت معیوب بودن آفتومات و جوش آوردن باتری نسبت به رفع عیب از قطعات مربوطه اقدام کنید تا باتری را خراب نکنند .
برای مشاهده مقالات و پروژه های بیشتر ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.