نیروگاه‌های خورشیدی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: نیروگاه‌های فتوولتائیک (Photovoltaic, PV) و نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی (Concentrated Solar Power, CSP). هر کدام از این دسته‌ها شامل انواع مختلفی از سیستم‌ها هستند که به شرح زیر می‌باشد:

1. نیروگاه‌های فتوولتائیک (PV)

این نوع نیروگاه‌ها از پنل‌های خورشیدی برای تبدیل مستقیم نور خورشید به برق استفاده می‌کنند. پنل‌ها از سلول‌های خورشیدی ساخته شده‌اند که از مواد نیمه‌هادی مانند سیلیکون تشکیل شده‌اند.

انواع نیروگاه‌های فتوولتائیک:

• سیستم‌های متصل به شبکه (Grid-tied Systems): این سیستم‌ها به شبکه برق متصل هستند و برق تولیدی مازاد را به شبکه می‌فروشند. این سیستم‌ها معمولاً باتری ذخیره‌سازی ندارند.
• سیستم‌های مستقل (Off-grid Systems): این سیستم‌ها به شبکه برق متصل نیستند و معمولاً برای مناطق دورافتاده استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها معمولاً دارای باتری برای ذخیره‌سازی برق هستند.
• سیستم‌های هیبریدی (Hybrid Systems): این سیستم‌ها ترکیبی از سیستم‌های متصل به شبکه و مستقل هستند و معمولاً دارای منبع تغذیه پشتیبان مانند ژنراتور یا باتری می‌باشند.

2. نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی (CSP)

نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی از آینه‌ها یا لنزها برای تمرکز نور خورشید به یک نقطه خاص استفاده می‌کنند تا حرارت زیادی تولید شود. این حرارت برای تولید بخار استفاده می‌شود که سپس توربین‌ها را به حرکت درمی‌آورد و برق تولید می‌کند.

انواع نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی:

• سیستم‌های سهموی خطی (Parabolic Trough Systems): از آینه‌های سهموی برای تمرکز نور خورشید به لوله‌های گیرنده استفاده می‌کنند که در امتداد خط کانونی آینه‌ها قرار دارند. این سیستم‌ها رایج‌ترین نوع CSP هستند.
• سیستم‌های سهموی دیسکی (Dish Stirling Systems): از دیسک‌های سهموی برای تمرکز نور خورشید به یک نقطه خاص در کانون دیسک استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها دارای راندمان بالایی هستند اما هزینه بالاتری دارند.
• سیستم‌های برج خورشیدی (Solar Power Towers): از مجموعه‌ای از آینه‌ها به نام هلیواستات‌ها برای تمرکز نور خورشید به یک گیرنده در بالای برج استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها می‌توانند حرارت بسیار بالایی تولید کنند و برای تولید برق در مقیاس بزرگ مناسب هستند.
• آینه‌های خطی فریسنل (Linear Fresnel Reflector Systems): از آینه‌های مسطح و قابل حرکت برای تمرکز نور خورشید به لوله‌های گیرنده استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها هزینه کمتری نسبت به سیستم‌های سهموی دارند اما راندمان کمتری نیز دارند.